Ironizując na kartach swej książki Mikal Hem prezentuje idealny przepis na osiągnięcie sukcesu w roli współczesnego despoty. Inspirację czerpie od sprawdzonych wzorów XX i XXI - wiecznych władców absolutnych, którzy sprawowali lub nadal sprawują władzę na całym świecie. Nie brakuje więc wśród nich Baszszara al - Asada, Kim Dzong Una, Mu'ammara al - Kaddafiego czy Saddama Husajna. Grono dyktatorów, którzy wstrząsnęli światem, dokonywali krwawych masakr, tłumiących bezlitośnie jakikolwiek przejaw buntu ze strony swych poddanych jest szerokie. Ich portrety przedstawione w krzywym zwierciadle stanowią ciekawe studium mechanizmów dochodzenia do władzy. Jednocześnie są punktem wyjścia do refleksji nad delikatną konstrukcją współczesnych demokracji. Pokazują również, że każda bezduszna i dyktatorska władza prędzej, czy później musi upaść. Nawet jeśli pełni frustracji obywatele muszą czekać na to kilkadziesiąt lat.
"Jak zostać dyktatorem. Podręcznik dla nowicjuszy"w przewrotny sposób analizuje politykę międzynarodową w kontekście niepokojących fascynacji silnym przywództwem. Jednocześnie zwraca uwagę, że zawsze należy mieć się na baczności, gdyż potrzeba silnego przywództwa może przerodzić się w tyranię.
W dziesięciu lekcjach poradnika dla przyszłych dyktatorów dowiadujemy się, między innymi jak osiągnąć sukces w drodze do objęcia niekontrolowanej władzy. Od czego zacząć? Czy lepiej przeprowadzić zamach stanu, czy może przeprowadzić "zabójczo dobrą kampanię wyborczą"? Metod jest wiele, należy je jednak dopasować do warunków panujących w danym kraju. Po przejęciu władzy nie można spocząć na laurach. Bardzo ważne jest wszak utrzymanie się przy władzy. A życie dyktatora jest wyjątkowo niebezpieczne. Trzeba zmagać się z opozycją, groźbą rewolucji i zamachu. Na szczęście (dla dyktatora) sposobów na utrzymanie stanowiska jest wiele. Mikal Hem przytacza mnóstwo przykładów zaczerpniętych z historii i współczesnych dyktatur. Grunt to osiągnąć umiejętność zwodzenia całego społeczeństwa jak najdłużej.
Gdy już dyktator zdobędzie upragnioną władzę, zapanuje nad mediami i posłuży się propagandą powinien sprawić, żeby ludność oddawała mu cześć. W tym celu niezbędne są pomniki i podobizny wszędzie, gdzie pojawiają się ludzie. Ważne, żeby podobizny były aktualne. Jeśli Ty - przyszły dyktatorze - zapragniesz przefarbować sobie włosy, nie zapomnij wezwać ekipy malarzy, którą nocną porą zadba o dokonanie retuszu wszystkich Twoich podobizn (jak to uczynił nieżyjący turkmeński prezydent Saparmyrat Nyýazow).
Co możesz jeszcze zrobić, żeby utrzymać się przy władzy? Instrukcje są bardzo konkretne: napisać książkę, najlepiej zawierającą wszelakie mądrości i cytaty, które kiedykolwiek wyszły z Twoich ust. Kult przywództwa wymaga również nadawania ludności własnych praw. Im dziwniejsze i głupsze, tym lepiej. Można zakazać noszenia długich włosów i brody, poruszania ustami podczas śpiewania z playbacku a nawet stosowania makijażu. Wyobraźnia dyktatora powinna być nieograniczona.
Idealnie sprawowane przywództwo przyniesie z pewnością ogromne bogactwo. Warto zdobyć jak najwięcej, bo nigdy nie wiadomo, co przyniesie przyszłość. Dyktator ma prawo szastać środkami państwowymi na prawo i lewo, a fortuną dzielić się z członkami swojej rodziny i znajomymi.
Rozdział Jak korzystać z bogactwa to wypełniony po brzegi ciekawostkami i anegdotami przegląd działań wielu dyktatorów, którzy na wyścigi budują pałace, kapiące złotem prezydenckie siedziby, podróżują własnymi jachtami i samolotami, a także wielotysięczną flotą samochodów.
"(...) Ferrari, Bugatti, Bentley i inni producenci ekskluzywnych pojazdów byliby pewnie w dużo gorszej sytuacji finansowej, gdyby wśród ich klientów nie było dyktatorów"
Kiedy dyktator osiągnie pełnię władzy ma również wiele okazji, żeby pędzić aktywne i pomysłowe życie erotyczne. Rozdział poświęcony seksualnym ekscesom wielkich przywódców to jeden z najciekawszych fragmentów książki Mikala Hema. Dzięki niemu mamy możliwość zajrzenia do sypialni takich dyktatorów jak Benito Mussolini, Omar Bongo, Mswati III i Mu’ammar al-Kaddafi. Podobnie jak w przypadku korzystania z bogactwa, zwyczaje seksualne despotów stanowią dobitny przykład, że wyobraźnia ludzka nie zna granic.
Kariera dyktatora przynosi wiele wyzwań i zagrożeń. Jednak wielu dyktatorów potrafiło osiągnąć sukces. Rządzili długie lata, budowali dynastie, doczekali się boskiego uwielbienia i bajecznego bogactwa. Co ciekawe, niektórzy nawet po śmierci piastują najwyższe urzędy.
Część z nich zmuszona została do odejścia, inni zostali ukarani, poddani wymierzyli im sprawiedliwość.
"Jak zostać dyktatorem. Podręcznik dla nowicjuszy" to książka, która skłania do zastanowienia się nad fenomenem dyktatury, będącej dla wielu przywódców najlepszym rozwiązaniem. Jak pokazuje historia, która rozgrywa się również na naszych oczach, po władzę tę sięgają ludzie bez specjalnych zdolności, wiedzy i umiejętności. A jednak są w stanie zapanować nad umysłami wielu i sprawować władzę odciskając piętno na całym społeczeństwie.
Mikal Hem, który zawodowo podróżował, m. in. po Afryce i krajach byłego Związku Radzieckiego, z pewnością zdobył duże doświadczenie obserwując mentalność ludzi, którym przyszło żyć w państwach rządzonych przez dyktatorów wszelkiej maści. Swoje obserwacje wykorzystał do napisania gorzkiej satyry na temat władzy absolutnej. Warto przeczytać jego książkę i mieć w pamięci w obliczu wielu współczesnych tendencji i niezdrowych fascynacji rządami silnej ręki.
Tytuł: "Jak zostać dyktatorem. Podręcznik dla nowicjuszy"
Autor: Mikal Hem
Wydawnictwa: Smak Słowa / Agora
Rok wydania: 2016
Liczba stron: 256
egzemplarz recenzencki
Za możliwość przeczytania i zrecenzowania książki dziękuję Wydawnictwom:
Pozdrowienia od tłumacza.
OdpowiedzUsuń